Ο παραπάνω μύθος, μέχρι ένα σημείο του ανταποκρίνεται πλήρως στο μοντέλο ανάπτυξης και λειτουργίας του Linux. Είναι γνωστό πως δεν ανήκει σε κανέναν, πως προσφέρεται δωρεάν, πως ο καθένας εθελοντικά προσφέρει εκεί που θέλει και μπορεί και πως υπάρχουν ισχυροί δεσμοί ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας αυτής.
Είναι γνωστό, επίσης, πως για να μην τρως μόνο ότι σε ταΐζουν οι άλλοι, θα πρέπει μόνος σου να διαφοροποιήσεις το μενού σου πράγμα που απαιτεί προσωπική ενασχόληση.
Η κοινότητα του Linux, λοιπόν, έχει τα σχολεία της. Διατηρεί κάποιους μηχανισμούς για την ισχυροποίηση των δεσμών των μελών της, για την επίλυση των προβλημάτων τους και για την, τόσο ζωτικής σημασίας, επικοινωνία μεταξύ τους. Αυτοί οι μηχανισμοί δεν είναι τίποτε άλλο από τις γνωστές μας λίστες ανταλλαγής ηλεκτρονικών μυνημάτων (newsgroups).
Στον ελληνικό χώρο, ο αφιλοκερδής σύλλογος Ελλήνων Χρηστών και Φίλων Λίνουξ Ελλάδος -HELLUG συμβάλλει σε αυτή την προσπάθεια. Με τον προσωπικό χρόνο, χρήμα και όρεξη μελών του και μη, συντηρείται το www.hellug.gr (web server του συλλόγου), magaz.hellug.gr (ηλεκτρονικό περιοδικό για Linux), HOWTOs (μεταφρασμένα ή πρωτότυπα εγχειρίδια τεκμηρίωσης), projects (στέγαση και ενημέρωση για ελληνικές προγραμματιστικές προσπάθειες), happenings, εκθέσεις, κλπ.
Σημαντικότερη, ίσως, όλων των παραπάνω δραστηριοτήτων είναι η συντήρηση των αντίστοιχων λιστών:
linux-greek-users@hellug.gr (για θέματα που άπτονται του Linux γενικώς π.χ. προβλήματα, συζητήσεις, επικαιρότητα κλπ.),
linux-howto@hellug.gr (για μεταφραστικές προσπάθειες, εξελληνισμούς),
hellug@hellug.gr (για διοικητικά θέματα, συμμετοχή μόνο από μέλη του HELLUG)
Τώρα πια, όμως, που μέρος των στόχων του συλλόγου δείχνει να εκπληρώνεται (αύξηση των Ελλήνων χρηστών Linux καθώς και των εταιρειών που ασχολούνται ή το χρησιμοποιούν), αρχίζει να διαφαίνεται ένας μακροπρόθεσμος κίνδυνος. Αυτός της κατάρρευσης της κοινότητας κάτω από το ίδιο της το βάρος. Και εξηγούμαι...
Παλιοί και νέοι Χρήστες
Όπως και στο μύθο με τους χωρικούς, οι νέοι χρήστες που δίνουν στο Linux μια ευκαιρία, κατά πλειοψηφία δε διαθέτουν την αντίστοιχη παιδεία και μεράκι όπως οι παλιοί.
Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν γίνεται εδώ θέμα τεχνικών γνώσεων, παλαιότητας, μαγκιάς ή σεβασμού προς τους γκουρού. Απλά, όσο περισσότεροι άνθρωποι στριμώχνονται στον ίδιο χώρο τόσο πιο προσεκτικοί και ευγενικοί πρέπει να είναι στις επαφές τους με τους γύρω τους.
Η αρχική μαγιά χρηστών Linux, καθότι λιγοστοί στον αριθμό, δεν αντιμετώπισε ποτέ αυτό το πρόβλημα. Άλλωστε, μην ξεχνάμε πως οι πρώτοι εκείνοι χρήστες ήταν κατά βάση επαγγελματίες, χομπίστες - σπασίκλες των computers. Το κύριό τους μέλημα δεν ήταν να κάνουν τη δουλειά τους με το Linux, αλλά αντίθετα η δουλειά τους (έστω και σε επίπεδο δονκιχοτισμού ή χόμπι) ήταν να κάνουν το Linux.
Οι ορμές του νέου
Οι σημερινοί χρήστες, συνήθως, είναι πιο προσγειωμένοι και απαιτητικοί. Θεωρούν πως το Linux οφείλει να τους ανταμείψει για το τόλμημα που έκαναν να το δοκιμάσουν και να τους καλύψει κάθε τους ανάγκη, καλύτερα και πιο γρήγορα από κάθε εναλλακτική λύση με την οποία το συγκρίνουν.
Μερικές φορές, παρεξηγούν επίσης, το ρόλο των ανθρώπων που έκαναν τα πράγματα να είναι όπως σήμερα, χωρίς να το χρωστούν σε κανέναν και απαιτούν την επιτυχή βοήθειά τους εδώ και τώρα. Σε περιπτώσεις άγνοιας, αδιαφορίας, λανθασμένης απάντησης (κανείς δεν είναι τέλειος μην ξεχνάμε) δείχνουν αρνητική στάση και αρχίζουν να ακούγονται παράπονα όπως "κρατάτε την γνώση για τον εαυτό σας", "δεν μας διδάσκετε όπως σας δίδαξαν", "είσαστε ένα κλειστό κύκλωμα και δεν μας δέχεστε και εμάς" ...
Πολλές φορές, μάλιστα, επειδή το Linux έχει ξεφύγει πια από εργαλείο του σπασίκλα, οι νέοι χρήστες αυτοί δε διαθέτουν βασικές γνώσεις Η/Υ αλλά και ούτε την στοιχειώδη παιδεία συμπεριφοράς στα ηλεκτρονικά μέσα (email, λίστες).
Έτσι, ακόμα και αν η απορία τους έχει απαντηθεί και η πληροφορία είναι ήδη προσιτή, δεν μπαίνουν καν στον κόπο να την αναζητήσουν και επιμένουν να ρωτούν τα ίδια και τα ίδια, δημιουργώντας τριβές και εκνευρισμούς.
Ο καημός του παλιού
Για να απαντήσει κάποιος "γκουρού" σε μια οποιαδήποτε ερώτηση, θα πρέπει να βρει τον χρόνο να την διαβάσει, να την επεξεργαστεί (ώστε να μην συμβουλέψει λάθος), να το δοκιμάσει ο ίδιος, πιθανώς να ψάξει για σχετικά links και documentation ή και να αναζητήσει παλαιότερες απαντήσεις στην ίδια ερώτηση. Αν η ανταμοιβή του είναι μόνο γκρίνια, ίσως να αποτραβηχτεί από την εθελοντική αυτή συνεισφορά του. Αν επίσης οι ερωτήσεις πληθαίνουν σε σημείο που δεν μπορεί κανείς να τις παρακολουθήσει, χάνουν την πραγματική τους αξία, εξισώνονται όλες μεταξύ τους (δύσκολες, ενδιαφέρουσες, τετριμμένες, ήδη απαντημένες, λανθασμένες, άσχετες με Linux) και γίνονται απλά ένας θόρυβος.
Στην περίπτωση δε που η απάντηση έχει δοθεί τρια μηνύματα πριν, είναι λογικό να απογοητεύεται οποιοσδήποτε από τον τρόπο που υποβιβάζουν τον χρόνο και την προσφορά του οι ερωτούντες πριν διαβάσουν έστω και στο ελάχιστο το "μάθημα της ημέρας".
Μια μέση λύση
Φυσικά η σωστή συμπεριφορά απαιτεί βήματα και κατανόηση και από τις δύο πλευρές.
Ο νέος φίλος δεν καλείται να τα ξέρει όλα, αλλά ούτε και να απαιτεί σαν κακομαθημένο παλιόπαιδο ιδιαίτερα μαθήματα, όποτε χρειαστεί, από όποιον επιλέξει, επί παντός επιστητού.
Ο παλιός από την άλλη, υπό κανονικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να σνομπάρει κάθε ερώτηση που του φαίνεται απλή και προφανής. Θα πρέπει να είναι επεξηγηματικός στις απαντήσεις του. Σε περίπτωση που νοιώθει την ακατάσχετη τάση να χλευάσει, να ειρωνευτεί και γενικώς να μην συνεισφέρει θετικά σε κάποιο πρόβλημα, όποιος και αν είναι ο λόγος αυτής του της διάθεσης, υπάρχει μια και μόνη συμβουλή: Μην απαντήσει!.
Η λίστα είναι εργαλείο και δεν πρέπει να εκφυλίζεται σε προσωπικές μικροτριβές που δεν προάγουν το Linux.
Όπως και στο μύθο, το μυστικό της επιτυχίας του χωριού, ήταν πρώτα πρώτα η προσωπική ενασχόληση με κάτι που άρεσε στους χωρικούς. Η εξήγηση της αποτυχίας είναι, επίσης, απλή. Μηδενική προσωπική συνεισφορά και απαίτηση από τους άλλους να δουλέψουν για σένα. Στο Linux, ισχύει το ρητό "Αν σε τρώει η πλάτη σου, προσπάθησε να την ξύσεις μόνος σου. Αν τα καταφέρεις, πες και στους άλλους πώς το έκανες. Αν όχι, βρες φίλους σου να ξύνει ο ένας την πλάτη του άλλου."
Προς θεού, απέχουμε πολύ από την κατάληξη του μύθου και δεν νομίζω πως εύκολα θα καταλήξουμε εκεί, αλλά μπορούμε όλοι μαζί να κάνουμε την Linux-ική ζωή μας πιο εύκολη και ευχάριστη, αν έχουμε στο μυαλό μας την παραπάνω ιστοριούλα, κάθε φορά που αποφασίζουμε να απευθυνθούμε στις Linux λίστες.