Επόμενο Προηγούμενο Περιεχόμενα
Σε μία τέτοια λίστα είναι προφανές ότι δεν θα μπορούσαν
να συμπεριληφθούν όλα τα συστήματα που, περισσότερο ή
λιγότερο το καθένα, ανήκουν στην οικογένεια του Unix. Άν
όμως ελλείψεις όπως το Plan9, το Ultrix και Unicos σας
ενοχλούν, είναι σίγουρο ότι δεν χρειάζεται να διαβάσετε
αυτό το άρθρο, δεν θα σας προσφέρει απολύτως τίποτα. Γιά
όποιον θέλει περισσότερες λεπτομέρειες για την εξέλιξη
και τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις διάφορες βαριάντες,
μπορεί να κατεβάσει μία εξευτελιστικά λεπτομερή timeline
(η οποία όμως συνιστάται ανεπιφύλακτα) από το URL:
http://perso.wanadoo.fr/levenez/unix
Το 1980 η τότε-όχι-και-τόσο-κακή εταιρεία Microsoft,
παρουσίασε το Xenix, ένα λειτουργικό βασισμένο στην
έβδομη έκδοση του AT&T Unix το οποίο ήταν ο πρώτος
Unix κλώνος που δεν έτρεχε σε mainframe αλλά σε
μικροεπεξεργαστές. Με την άμεση ανάμειξη της SCO, το
Xenix μεταφέρθηκε στον Motorolla 68000 και στους 8086,
80286 και 80386 της Intel. Προερχόμενο απ'ευθείας από το
Unix της AT&T και με επιρροές από τα διάφορα BSD, το
Xenix εισήγαγε και αυτό ορισμένες καινοτομίες (κυρίως
εντολές) τις οποίες όμως ενσωμάτωσε η AT&T στην
έκδοση 3.2 του Unix System V, έτσι ώστε το Xenix άρχισε
να φθίνει. Το ίδιο συνέβαινε και με την ανάμειξη της
Microsoft με το όλο project ( είχαν βρει το μέλλον στους
IBM compatible και στο DOS :), ώστε μετά από λίγα χρόνια
να μιλάμε για το SCO Xenix.
Γιά το Unix System V μέχρι και την τέταρτη Release, βλέπε
Το Unix όπως το
γνωρίζουμε σήμερα: SVR1. Μετά και αυτή την έκδοση, η
ανάπτυξη του SV συνεχίστηκε από την θυγατρική της
AT&T, Unix System Laboratories (USL), η οποία
παρήγαγε το SVR4.2 στοχεύοντας και στην αγορά των
desktop. Ο κώδικας του SVR4 περιήλθε στην ιδιοκτησία της
Novell, όταν η απέκτησε την πλειοψηφία μετοχών στα USL.
Εξέδωσε το δικό της SVR4-based Unix σαν UnixWare, μέχρι
να πουλήσει τον κώδικα της R4 και το όνομα UnixWare στην
Santa Cruz Operation (SCO). Το brand-name Unix έγινε
ιδιοκτησία του X/OPEN και αργότερα του OpenGroup. Η SCO
συνέχισε την ανάπτυξη του Unix System V, ιδιαίτερα στο
επίπεδο του πηρύνα, προσθέτοντας χαρακτηριστικά ώστε να
το καταστήσει ανταγωνιστικό στην αγορά των "μεγάλων"
server, όπως υποστήριξη 64GB RAM, 512 logical disks, 1TB
files και άλλα τέτοια "μπαλωματάκια". Στον πηρύνα της
SVR5 στηρίζεται και το UnixWare της ίδιας εταιρίας.
Η Sun ιδρύθηκε to 1982 από τον Bill Joy, ο οποίος
συμμετείχε ενεργά στην ανάπτυξη της Berkeley Software
Distribution. Δεν μπορεί λοιπόν να αποτελεί έκπληξη το
γεγονός ότι η πρώτη έκδοση του λειτουργικού που διέθετε η
Sun για το hardware το οποίο πουλούσε βασιζόταν σε μεγάλο
βαθμό στο 4.xBSD. Στα πρώτα χρόνια της ύπαρξής του το
SunOS επηρέασε καταλυτικά την κατεύθυνση ανάπτυξης του
Unix με πρωτοποριακές ιδέες όπως το Network File System
(NFS), το Network Information Service (NIS ή Yellow
Pages-YP), το RPC (Remote Procedure Call) και το
ξεχασμένο σήμερα XDR (External Data Representation) για
ανταλλαγή δεδομένων, που ήταν τόσο επιτυχημένες ώστε
ενσωματώθηκαν αμέσως στο SVR4 από την AT&T.
Στα επόμενα χρόνια, το SunOS ήταν εκείνο το οποίο
ακολουθούσε την εξέλιξη των υπόλοιπων Unix, για αυτό η
Sun μέσω της θυγατρικής της SunSoft έθεσε σαν στόχο την
μετάβαση σε ένα SVR4-based λειτουργικό, στόχο τον οποίο
δεν πέτυχε η πρώτη έκδοση του Solaris(1.0), όντας ακόμα
βαθιά εξαρτημένη από το σχετικά απαρχαιωμένο SunOS.
Τελικά με την έκδοση 2.1 του Solaris, η Sun έκανε ένα
βήμα μπροστά υλοποιώντας μία ενιαία πλατφόρμα λογισμικού
για το εξαιρετικό της hardware καθώς η 2.1 μπορούσε να
αξιοποιήσει όλους τους Sparc καθώς και τους x86
επεξεργαστές. Το SunOS συνέχισε την πορεία του παράλληλα
με το Solaris (δεν ενδιαφέρει η εμπορική ονομασία αλλά η
ταυτότητα του λειτουργικού και το αναφέρω αυτό λόγω των
διπλών ονομασιών που έδινε η Sun στο Solaris) έως το
1994.
Με την έκδοση 2.5 το (συμβατό με POSIX από την 2.3 και με
υποστήριξη του Motif από την 2.4) Solaris περιλαμβάνει
και το CDE (Common Desktop Environment). Στην έκδοση 2.6
,η οποία έχει την "σφραγίδα" UNIX 95, υπάρχει για πρώτη
φορά η (αμφιλεγόμενη σήμερα, επαναστατική τότε γλώσσα της
Sun) Java. Οι εκδόσεις 7 και 8 (το δύο "κόπηκε" από τους
"bad marketing people") είδαν βελτιώσεις στα utilities
διαχείρισης συστήματος και στις επιδόσεις, ενώ αναμένεται
στην επόμενη έκδοση η υιοθέτηση του GNOME ως default
γραφικού περιβάλλοντος (σ.σ. : εγώ πάντως στον UltraSparc
που θα πάρω τα Χριστούγεννα για το subnet του πλυσταριού
θα τρέχω Linux :)
Η Hewlett-Packard παρουσίασε την δική της εκδοχή του Unix
με το λανσάρισμα του HP-UX 1.0 το 1986. Η πρώτη αυτή
έκδοση βασιζόταν στο SVR2 και το HP-UX ακολούθησε την
πορεία του SV μέχρι και την R4. Αρχικά το υποστηριζόμενο
hardware ήταν μόνο ο HP9000/500 (μέχρι και 7 επεξεργαστές
υποστηριζόμενοι) από τις πρώιμες SIII-based εσωτερικές
εκδόσεις της HP, ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκαν οι 680Χ0
της Motorolla. Σημαντικό γεγονός στην εξέλιξη του
λειτουργικού ήταν η εμφάνιση του Visual User Environment,
ενός έγχρωμου(μη γελάτε μερικοί, δεν ήταν καθόλου
αυτονόητο to 1990), με ψευδοτρισδιάστατη αίσθηση και
αισθητικά υπέροχου (οκ, εντελώς υποκειμενικό αυτό) GUI
δημιουργημένου πάνω στο Motif της HP. Βεβαία λίγα
στοιχεία θα φανούν διαφορετικά σε όσους είδαν τα Windows
95 (μείον τις επαναλαμβανόμενες ανά πεντάλεπτο, με
διαφορετική δικαιολογία κάθε φορά BSODs), αφού ακούγεται
ότι η Microsoft το αντέγραψε μέχρι αηδίας. Το 1992, η HP
ανακαλύπτει ότι το νόημα της ύπαρξης είναι το
standardization, αφού το HP-UX 9.0 είναι POSIX.!,
POSIX.2, XPG4, SVID1 και SVID2 compliant ενώ είναι και
βελτιωμένο σε όλους τους τομείς σε σχέση με τις
προηγούμενες εκδόσεις. Τη λίστα μεγαλώνει το UNIX 95
certified HP-UX 10.0 που ενσωματώνει και τις real-time
extensions του POSIX standard, είναι δηλαδή συμβατό με
POSIX.1b. Τελευταία έκδοση η 64μπιτη 11.0 (1997) με δεν
συμμαζεύεται χαρακτηριστικά για τους hi-end
servers/workstations.
Δεν ήταν παρά το 1986, όταν η Big Blue ξεκίνησε να
διαθέτει το δικό της Unix κλώνο υπό την ονομασία AIX. Το
AIX ήταν βασισμένο στην έκδοση 3.2 του Unix System V και
ενσωμάτωνε στοιχεία του 4.3BSD, ενώ προοριζόταν να
αποτελέσει το λειτουργικό σύστημα των workstations που
(μεταξύ πολλών άλλων) παρήγαγε τότε η IBM. Μένοντας
συνεχώς κάτω από την άμεση εποπτεία της "μαμάς", το AIX
ακολούθησε από κοντά τις εξελίξεις στην οικογένεια των
Unix αφού αυτή συμμετείχε στην ανάπτυξη του CDE και στο
X/Open (βλέπε Standardization). Έτσι, η εξέλιξή του
μπορεί να θεωρηθεί ότι ακολουθεί τα πασίγνωστα standards
POSIX, XPG* ενώ ήταν από τα πρώτα λειτουργικά με τη
"σφραγίδα" UNIX 98.
Το NeXTSTEP ήταν το λειτουργικό που ανέπτυξε η NeXT
Computers γιά το hardware που κατασκεύαζε τη δεκαετία του
80. Χρησιμοποιούσε τον Mach και βασιζόταν πάνω στο
4.3BSD. Πάνω στο λειτουργικό έτρεχε ένα πρωτοποριακό,
τότε, γραφικό περιβάλλον που έχει βρει το δρόμο του σε
πολλούς σημερινούς (νεότερους τελοσπάντων) window
managers, στον window maker, στα steps.Μία άλλη
καινοτομία ήταν το σύστημα απεικόνισης Display PostScript
γιά πραγματικό WYSIWYG. Ακόμα, το NeXTSTEP διατηρούσε
ικανή συμβατότητα με τα BSD και ήταν (όχι σε όλες τις
εκδόσεις του) POSIX-compliant. Μετά το 1993, η NeXT
σταμάτησε να παράγει hardware και επικεντρώθηκε στην
ανάπτυξη του λειτουργικού, ώστε το 1997 (ζυγίζοντας και
πολλούς άλλους παράγοντες είναι η αλήθεια) η Apple το
επέλεξε σαν βάση γιά την επόμενη γενιά του MacOS. Ανέφερα
ότι πίσω από όλα αυτά ήταν ο Jobs;
Για την πορεία του IRIX ήταν δυνατό να βρεθούν λίγα
στοιχεία πέρα από το ότι αντικατέστησε το MIPS OS στην
πλατφόρμα hardware που παρήγαγε η Silicon Graphics. Στο
μεγαλύτερο, πάντως, χρονικό διάστημα από τη στιγμή της
πρώτης υλοποίησής του απευθυνόταν σε αγοραστές με extreme
απαιτήσεις ενώ σήμερα είναι κατάλληλο για χρήση σε
υπερυπολογιστές, servers ή workstations για όποιον θα
ήθελε 80GB/s I/O bandwidth! Ανεπίβεβαίωτες πληροφορίες το
θέλουν να είναι από την εποχή του Nintendo 64 η
προτιμητέα πλατφόρμα για την ανάπτυξη παιχνιδιών για τις
κονσόλες (pre-rendered σκηνές). Βεβαία αφού απευθύνεται
και σε mid/hi-end servers δεν θα μπορούσε να λείπει η
συμβατότητα με πλήθος standards, όπως UNIX 95, SVID3,
XPG3, POSIX.
Το A/UX (=Apple's UNIX) ξεκίνησε την πορεία του σαν ένα
SysV-derived λειτουργικό από την Apple. Στην πορεία, το
A/UX ενσωμάτωσε πολλές από τις καινοτομίες που εισήχθησαν
στην οικογένεια του Unix, τόσο από την SV όσο και από την
BSD πλευρά. Πιό συγκεκριμένα, βασιζόταν στο SVR2.2, αλλά
επηρεάστηκε από τα 4.2/4.3BSD και φυσικά από την SVR4,
ώστε να πετύχει SVID/POSIX.1 συμβατότητα, ενώ έτρεχε
στους 680x0 της Motorola. Οι 3.x.x εκδόσεις είχαν ικανή
συμβατότητα με το MacOS, αλλά τελικά η Apple εγκατέλειψε
το A/UX στα μέσα της δεκαετίας του 90.
Η κυριαρχία της AT&T στον χώρο των λειτουργικών
συστημάτων, χάρη στην επιτυχία του System V, έφερε σαν
απάντηση την σύνθεση ενός consortium (Open Software
Foundation) από τις IBM, HP, DEC κ.α. με στόχο την
δημιουργία ενός συστήματος το οποίο θα μπορούσε να
ανταγωνιστεί το SVR4. Μοναδικός καρπός αυτής της,
καταδικασμένης όπως αποδείχθηκε αργότερα, προσπάθειας
ήταν το OSF/1 (κάτω από τον Mach) το οποίο γνώρισε σχεδόν
πλήρη εμπορική αποτυχία. Από την απόρριψη διέφυγε μόνο το
γραφικό περιβάλλον που περιλαμβάνονταν στο OSF/1, το
πασίγνωστο ακόμα και σήμερα Motif, που πέρασε στις
περισσότερες από τις μεταγενέστερες του 1990 βαριάντες.
Μόνη εταιρία που βάσισε την δική της έκδοση Unix στο
δημιούργημα του Open Software Foundation (το οποίο
εγκαταλείφθηκε από τους δημιουργούς του και στράφηκε στην
τυποποίηση) ήταν η DEC. To DEC OSF/1 βεβαία μικρή σχέση
είχε με το σύστημα του 1990, αφού η DEC το βελτίωσε
δραματικά σε κάθε σχεδόν τομέα ενσωματώνοντας παράλληλα
το πλήθος των χαρακτηριστικών που έλειπαν από το OSF/1 σε
σχέση με το SV και την BSD. Με άλλα λόγια, η στιγμή
γέννησης του OSF/1, ήταν και η στιγμή του θανάτου του,
αφού καθυστερημένο από τεχνικής άποψης και χωρίς
υποστήριξη από τα μέλη του OSF, ήταν καταδικασμένο να
αποτύχει.
ΟΚ, όλοι έχουν ακούσει για "το λειτουργικό από το οποίο
εμπνεύστηκε ο Linus". Αλλά αυτό είναι μάλλον το λιγότερο
που προσέφερε το Minix στον τομέα της πληροφορικής, ή
μάλλον είναι ακριβώς αυτό : η έμπνευση. Το Minix είναι
τέκνο του γνωστού καθηγητή του πανεπιστημίου Vrije στο
Amsterdam, Andrew S. Tannenbaum, ο οποίος το ανέπτυξε γιά
μία και μόνο χρήση, τη διδασκαλία των εσωτερικών
διεργασιών ενός λειτουργικού συστήματος. Αυτός ο σκοπός
δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με κάποιο άλλο Unix, λόγω
της περιπλοκότητας και των πνευματικών δικαιωμάτων που τα
καλύπτουν. Έτσι, ο Tannenbaum προχώρησε στην συγγραφή
ενός Unix κλώνου, δικού του copyright, το οποίο διέθεσε
μαζί με τον κώδικα σε όποιον θα ήθελε να το
χρησιμοποιήσει γιά εκπαιδευτικούς σκοπούς. Μόλις ένα μήνα
μετά την έκδοση του λειτουργικού, το comp.os.minix είχε
συγκεντρώσει 10000 συμμετέχοντες, αρκετοί από τους
οποίους προσέφεραν τη δουλειά τους γιά την περεταίρω
εξέλιξη του Minix. Πραγματοποιήθηκαν ports σε άλλες
αρχιτεκτονικές πλην του IBM PC, PC/AT (Atari ST,
Commodore Amiga, Macintosh-εδώ υπήρχε συνύπαρξη με το
λειτουργικό της Apple). Ωστόσο, ο Tannenbaum ποτέ δεν
έχασε την βασική ιδέα που τον οδήγησε στη δημιουργία του
συστήματος και πεισματικά αρνιόταν την πλειοψηφία των
προσφορών γιά την βελτίωση/επέκταση του Minix, αφού όπως
λέει και ο ίδιος "ήθελα να κρατήσω το λειτουργικό αρκετά
μικρό ώστε οι φοιτητές μου να μπορούν να το κατανοήσουν
σε ένα εξάμηνο"(ελεύθερη μετάφραση). Βεβαία, ταυτόχρονα
εξελίσσονται ανεξάρτητες προσπάθειες πάνω στο Minix (που
πλέον διατίθεται και κάτω από την BSD άδεια), γιά
συμβατότητα με το POSIX.1 πρότυπο, με τη C89 και άλλα
παρόμοια. Κώδικας του Minix χρησιμοποιήθηκε (μέχρι να
αντικατασταθεί από νέο) στα (πολύ, πάρα πολύ) πρώτα
στάδια της ανάπτυξης του πηρύνα από τον Linus.
Το BSDi ή BSD/OS είναι ένα POSIX.1 (και εν μέρει POSIX.2)
συμβατό Unix το οποίο βασίζεται πάνω στον 386BSD πηρύνα,
δηλαδή σε ιδιόκτητο κώδικα και όχι σε κώδικα που
διατίθεται κάτω από την BSD licence. Η τελευταία είναι η
άδεια που χρησιμοποιείται για όσο από τον κώδικα του
πηρύνα από το πανεπιστήμιο του Berkeley έχει μείνει στα
open source FreeBSD, OpenBSD και NetBSD και η άδεια κάτω
από την οποία διατίθεται ο κώδικας των τελευταίων. Δηλαδή
το BSD/OS είναι ένα εμπορικό λειτουργικό που ανήκει στην
εταιρεία Wind River, η οποία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον
προσανατολισμό του δημιουργήματός της στις τεχνολογίες
δικτύωσης και το οποίο έχει μία "ιδιαίτερη" σχέση με το
FreeBSD(= ενσωματώνουμε και εκμεταλλευόμαστε τον κώδικά
σας, η τουλάχιστον αυτό ακούγεται). Το σύστημα αυτό δεν
φαίνεται να διαδραμάτισε κάποιο ρόλο στην κατεύθυνση της
ανάπτυξης της οικογένειας Unix. Όπως ανέφερε παλαιότερα
και ο Linus (για το 386BSD): μα είναι όνομα αυτό; φοβίζει
τον κόσμο...
Το UnixWare αποτελεί το λειτουργικό της Santa Cruz
Operation το οποίο απευθύνεται στους hi-end servers. Το
UnixWare ξεκίνησε από τη Novell σαν ένα βασισμένο στο
SVR4 σύστημα. Η ιδιοκτησία του πέρασε μετά το 1995 στην
SCO, γιά να αντικαταστήσει το SVR3.2-based SCO UNIX.
Παράλληλα η SCO εξέλισε την Unix System V Release 5 (είχε
αγοράσει την SVR4 "πακέτο" με το όνομα UnixWare) σε ένα
64-bit εξωτικών προδιαγραφών σύστημα, κατάλληλο για
εφαρμογές υψηλών απαιτήσεων (τώρα τι κατάφερε είναι άλλο
θέμα). Ο πηρύνας της SVR5 χρησιμοποιήθηκε στο UnixWare 7
(1997) που περιελάμβανε Motif, CDE και ένα περιβάλλον
ανάπτυξης 64 bit εφαρμογών. Το σύστημα της SCO είναι
συμβατό με POSIX.1/2, XPG4.2, έχει το mark UNIX 95 και
γιά όποιους διαβάζουν το πορτοκαλί "βιβλιαράκι" βρίσκεται
στο C2 επίπεδο ασφάλειας, όπως δηλαδή και τα
ανταγωνιστικά του Unix. Υποστηρίζει την IA32 και η SCO
συνεργάζεται με την IBM στο project Merced-64.
Το κυρίαρχο στις 64 bit πλατφόρμες tru64 UNIX της Compaq,
έχει πίσω του μακριά ιστορία. Πρόκειται γιά την εξέλιξη
του DEC OSF/1 (μετέπειτα Digital UNIX, το οποίο η Compaq
αγόρασε από την DEC γιά να το ξαναβαφτίσει στο σημερινό
του όνομα). Από το DEC OSF/1, το tru64 κουβαλάει έναν
64μπιτο πηρύνα, βασισμένο πάνω στον CMU Mach 2.5 και με
επιδράσεις από τα 4.xBSD και το SV. Η Compaq το εξέλιξε
ώστε να πετύχει μερική συμβατότητα με το POSIX.1b και να
πάρει το χαρακτηρισμό UNIX 95. Φυσικά, τρέχει στους Alpha
της DEC.
Η στροφή της Apple προς το Unix ήταν περισσότερο
αποτέλεσμα του αδιεξόδου στην ανάπτυξη του MacOS και της
επακόλουθης επιστροφής του Jobs στην εταιρία. Η
επανένταξη του Jobs στο δυναμικό της εταιρίας έγινε με
την εξαγορά της NeXT και σχεδόν άμεσα, ανακοινώθηκε από
την Apple η πρόθεσή της να στηρίξει την επόμενη γενιά των
λειτουργικών της σε πηρύνα Unix, αξιοποιώντας την δουλειά
της NeXT. Έτσι, χρησιμοποιήθηκε το περιβάλλον Darwin γύρω
από πηρύνα Mach, με τη χρήση των οποίων η Apple λανσάρει
το γραφικό περιβάλλον Aqua. Στόχος αυτής της αλλαγής
πορείας είναι η αξιοποίηση της σταθερότητας του BSD, και
η φιλικότητα προς τον τελικό χρήστη. Συγχρόνως, η εταιρία
διατυμπάνισε την επιλογή της για συνεργασία με την
κοινότητα των υποστηρικτών του λογισμικού ανοικτού κώδικα
(με αμφιλεγόμενη, πλέον, ειλικρίνεια προθέσεων) για την
περαιτέρω βελτίωση του Darwin. Ακόμα, το Mac OS X
στοχεύει και στην αγορά των servers αφού ο κώδικας
δικτύωσης βασίζεται σχεδόν εξ' ολοκλήρου στο 4.4BSD και
εκδόσεις του λειτουργικού περιλαμβάνουν τον Apache.
Επόμενο Προηγούμενο Περιεχόμενα